Ενδοεταιρική μετάθεση και απόσπαση εργαζομένων

Δικηγόρος

Ενδοεταιρική μετάθεση

Με το Ν. 4540/2018 (Α’ 91/22-05-2018) ενσωματώθηκε στην ημεδαπή έννομη τάξη η Οδηγία 2014/66/ΕΕ της 15^ης Μαΐου 2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τις προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής υπηκόων τρίτων χωρών στα πλαίσια ενδοεταιρικής μετάθεσης.

Η Οδηγία αυτή είναι μια από αυτές που συμβάλλουν στην πραγματοποίηση των στόχων της Ανακοίνωσης της Επιτροπής, της 3^ης Μαρτίου 2010 με τίτλο «Ευρώπη 2020» για τη διασφάλιση της υποστήριξης της οικονομικής ανάπτυξης της Ε.Ε. μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση και για μία «έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη». Η θεσμοθέτηση μέτρων για τη διευκόλυνση της εισδοχής στελεχών και υπαλλήλων από τρίτες χώρες περιλαμβάνεται ασφαλώς στο πλαίσιο των προσπαθειών αυτών.

«Ενδοεταιρική μετάθεση» κατά την εν θέματι Οδηγία είναι η προσωρινή απόσπαση, η οποία έχει ως σκοπό την εργασία ή την εκπαίδευση υπηκόου τρίτης χώρας που, κατά τη στιγμή της υποβολής της αίτησης για άδεια ενδοεταιρικής μετάθεσης διαμένει εκτός του εδάφους των κρατών- μελών και διενεργείται από επιχείρηση εγκατεστημένη εκτός του εδάφους κράτους – μέλους και έναντι της οποίας ο πολίτης τρίτης χώρας δεσμεύεται με σύμβαση εργασίας πριν από τη μετάθεση και κατά τη διάρκειά της, προς οντότητα που ανήκει στην ανωτέρω επιχείρηση ή στον ίδιο όμιλο επιχειρήσεων, η οποία είναι εγκατεστημένη σε αυτό το κράτος μέλος, και, κατά περίπτωση η κινητικότητα μεταξύ των οντοτήτων υποδοχής που είναι εγκατεστημένες σε ένα ή περισσότερα δεύτερα κράτη μέλη¹.

Ειδικότερα, η ρύθμιση που εισάγεται με την ανωτέρω Οδηγία αφορά Διευθυντικά στελέχη, εξειδικευμένους εργαζόμενους και ασκούμενους εργαζόμενους, ενώ στον εφαρμοστικό νόμο γίνεται ρητή αναφορά στις εξαιρέσεις από το πεδίο εφαρμογής ανάμεσα στις οποίες είναι όσοι υποβάλλουν αίτηση για άδεια διαμονής ως ερευνητές σύμφωνα με τα άρθρα 57 έως 68 του Κώδικα Μετανάστευσης, όσοι αποσπώνται στο πλαίσιο της Οδηγίας 96/71/ΕΚ της 16^ης Δεκεμβρίου 1996, οι αυτοαπασχολούμενοι εργαζόμενοι κ.ο.κ.². Βασική προϋπόθεση για την κατάθεση αίτησης για την άδεια ενδοεταιρικής μετάθεσης, είναι, ο εργαζόμενος πολίτης τρίτης χώρας να μετατίθεται από εταιρεία που είναι εγκατεστημένη σε τρίτη χώρα σε εταιρεία στην Ελλάδα που ανήκει στον ίδιο όμιλο επιχειρήσεων με βάση το αρ. 2 του Ν. 4172/2013 (Α’ 167). Περαιτέρω, υπάρχει ένα ελάχιστο απαραίτητο χρονικό διάστημα προϋπηρεσίας, το οποίο είναι 12 μήνες για τα διευθυντικά στελέχη και τους εξειδικευμένους εργαζομένους και 6 μήνες για τους ασκούμενους³.

Η αίτηση για την άδεια ενδοεταιρικής μετάθεσης υποβάλλεται στη Διεύθυνση του Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής και εφόσον πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις μέσα σε διάστημα 90 ημερών χορηγείται η άδεια στον πολίτη τρίτης χώρας. Στη σχετική άδεια υπάρχει η ένδειξη «ICΤ» (Intra Corporate Transferee).

Η Οδηγία 96/71/ΕΚ – Απόσπαση εργαζομένων στο πλαίσιο παροχής υπηρεσιών.

Ο Ν. 4540/2018 που ενσωμάτωσε στην εσωτερική έννομη τάξη την Οδηγία 2014/66/ΕΕ⁴ και το ΠΔ 219/2000 που ενσωμάτωσε την Οδηγία 96/71/ΕΚ⁵ παρουσιάζουν σημαντικές ομοιότητες ως προς τους σκοπούς που επιδιώκουν, δηλαδή τους σκοπούς της διευκόλυνση της κινητικότητας των εργαζομένων στο πλαίσιο της ενδοεταιρικής μετάθεσης και απόσπασης, μέσα από τη δημιουργία ευελιξίας στις απαιτούμενες διαδικασίες και τη διευκόλυνση της ανταλλαγής δεξιοτήτων, γνώσεων και καινοτομίας, προωθώντας τον ανταγωνισμό των επιχειρήσεων. Κοινό σημείο αναφοράς των δύο Οδηγιών είναι, επιπλέον, η διασφάλιση της ίσης μεταχείρισης των εργαζομένων, ως προς τις συνθήκες, τους όρους εργασίας και την αμοιβή, με τους ημεδαπούς εργαζόμενους σε αντίστοιχες θέσεις. Ωστόσο, διαφέρουν ως προς το πεδίο εφαρμογής καθώς η μεν Οδηγία 2014/66/EE αφορά σε επιχειρήσεις εγκατεστημένες σε τρίτες χώρες και η δε Οδηγία96/71/EK σε επιχειρήσεις εγκατεστημένες εντός της ΕΕ ή σε χώρες που έχουν υπογράψει συμφωνία με τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο. Επιπλέον, η διαδικασία της απόσπασης που ρυθμίζεται στην Οδηγία 96/71/ΕΚ είναι περισσότερο σύνθετη, καθώς σε αυτή εμπλέκονται και οι Υπηρεσίες του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας που είναι το αρμόδιο όργανο επίβλεψης και ελέγχου εφαρμογής της συγκεκριμένης διαδικασίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην περίπτωση αυτή, της απόσπασης εντός του χώρου της Ένωσης ως προς τα ζητήματα κοινωνικής ασφάλισης, εφαρμόζεται ο Κανονισμός ΕΚ 883/2004 , σύμφωνα με τις διατάξεις του οποίου ο αποσπασμένος εργαζόμενος έχει τη δυνατότητα να λάβει απαλλαγή εφόσον συνεχίζει να ασφαλίζεται στο κράτος στο οποίο είναι εγκατεστημένη η επιχείρηση από την οποία αποσπάστηκε.

Συνοψίζοντας, πρέπει ασφαλώς να τονίσουμε ότι ο θεσμός της ενδοεταιρικής μετάθεσης αποτελεί μια αναγκαιότητα της εποχής και του νέου τοπίου που διαμορφώνει η σύγχρονη επιχειρηματική και οικονομική ζωή και η κυριαρχία των πολυεθνικών και των μεγάλων ομίλων επιχειρήσεων. Δε θα ήταν καθόλου άστοχο να εικάσουμε ότι θα υπάρξουν κι άλλες παρόμοιες νομοθετικές πρωτοβουλίες και τροποποιήσεις στο μέλλον, σύμφωνα με τους ρυθμούς που επιβάλλουν τα νέα επαγγελματικά ήθη, καθώς ο μεταναστευτικός νόμος θα κληθεί να αντιμετωπίσει τις νέες ανάγκες που θα δημιουργηθούν. Αυτό βεβαίως είναι τόσο θεμιτό όσο και επιθυμητό, καθώς αυτή οφείλει να είναι και η λειτουργία του εκάστοτε μεταναστευτικού νόμου: να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των ανθρώπων και να ακολουθεί τις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες που τις διαμορφώνουν.